نام‌ های خاص در شاهنامه به ترتیب حروف الفبا 3

 الف
آذرآبادگان = از شهرهای ایران
اترط = پسر شم
آذرگشسپ = از سران جنگی بهرام
آرش = از پهلوانان ایرانی
آزرم دخت = چهل و هشتمین شاه ایران . مدت پادشاهی چهار سال بود .
آزادسرو = از موبدان دربار کسری
آمل = از شهرهای ایران
آموی = از شهرهای ایران
اردبیل = از شهرهای ایران
ارمنی = از جنگاوران ایران در برابر تازیان
ارمینیه = از شهرهای ایران
ارونددشت = از شهرهای ایران
اهواز = از شهرهای ایران
استادبرزین = از سران سپاه انوشیروان
اسفندیار = پسر گشتاسپ
اسکندر = سردار رومی
اشتاد = از سران سپاه خسرو
اشکبوس = سردار تورانی
اصطخر = از شهرهای ایران
اصفهان = از شهرهای ایران
افراسیاب = پورپشنگ  . پادشاه توران
اکوان دیو = دیوی که رستم او را کشت
الانان = از شهرهای ایران
آموی = رودی در ایران
اندمان = از سران لشگر خسرو
اندیان جهانجوی = از بزرگان سپاه خسرو پرویز
اندیوشهر = شهری در ایران
انطاکیه = از شهرهای روم
انوشیروان = چهل و یکمین شاه ایران . نام دیگرش کسری بود . چهل و هشت سال پادشاهی کرد .
آوازه دژ = دژ پرموده شاه توران
اورمزد = از سران سپاه خسرو
اورمزد = پروردگار
اوستا = کتاب زرتشتیان
اوغان = از اقوام ایرانی
آئین گشسپ = از بزرگان دربار هرمزد
ایزدگشسپ = از موبدان زمان بهرام
ایزدگشسپ = وزیر نوشیروان
ب
بابک = نام موبد انوشیروان
باربد = رامشگر دربار خسرو
بخارا = از شهرهای ایران
بیژن = حاکم سمرقند
بیژن = پسر گیو . از سرداران ایران
بارمان = از سران توران
بالوی = از بزرگان سپاه خسرو پرویز
باهله = نام شهری در ایران
بردع = شهری در ایران
برزمهر = وزیر نوشیروان
برزمهر = وزیر خسرو پرویز
برزین = سالار لشگر نوشیروان
برزو = پسر سهراب
برزویه = طبیب دربار نوشیروان که کلیله و دمنه را به ایران آورد .
برسام = رئیس سپاه بیژن حاکم سمرقند
بلوچ = از اقوام ایرانی
بندوی = دائی خسرو پرویز
بودلف = از بزرگان زمان فردوسی
بوذرجمهر = بزرگمهر ، وزیر کسری
بهزاد = برادر کک کوهزاد
بهزاد شبرنگ = اسب کیخسرو
بهرام آذرمیان ( آذرمهان ) = موبدی که به دست هرمزد کشته شد .
بهرام تل = بهرام چوبینه
بهرام چوبینه = سردار ایرانی هرمزد شاه
بهرام فرخ = از سران سپاه خسرو
بهرام گرد = از سپاهیان بهرام چوبینه .  بهرام سیاوش
بهرام گو = پسر گودرز و برادر گیو
بهرام گوهرفروش = بازرگانی در سیستان
بیور = ضحاک
پ
پارس = از شهرهای ایران
پرموده = پسر بزرگ ساوه شاه
پرویز = نام دیگر خسرو پسر هرمزد . چهل و سومین شاه ایران . مدت پادشاهیش سی و هشت سال بود .
پوران دخت = چهل و هفتمین شاه ایران . مدت پادشاهیش شش ماه بود .
پیران = سردار تورانی . وزیر افراسیاب
پیروز = از سران سپاه خسروپرویز
پیروز خسرو = رئیس لشگر اردشیر شیروی
پیروز شاپور = فرستاده رستم نزد سعد وقاص
پیروز شاه = مرزبان خسرو پرویز در نیمروز
پیروز شیر = از پهلوانان زمان نوشیروان
پیلسم = پهلوان چینی دربار افراسیاب
ت
تخواره = از سران سپاه خسرو پرویز
تور = پسر جمشید و سمن ناز
تهم = از سران ایرانی
تهمتن = رستم
تیسفون = پایتخت نوشیروان
ج
جم ، جمشید = شاه ایران . پسر طهمورث . مدت پادشاهیش هفتصد سال بود .
جاماسپ = ستاره شناس و وزیر گشتاسپ
جان فروز = از سران سپاه بهرام چوبینه
جمهور = پادشاه هند
جهرم = از شهرهای ایران
جهن برزین = سازنده طاقدیس به دستور فریدون
چ
چاچ = از شهرهای ایران
چیچست = دریاچه ارومیه
چین = کشور همسایه ایران
چینوی = از سران سپاه قیصر
ح
حیی قتیبه = از بزرگان زمان فردوسی
خ
خاقان = پادشاه ترکان
خانگی = مرد فرزانه دربار قیصر و فرستاده او نزد خسرو
خراد برزین = سپهدار دربار خسرو پرویز
خراسان = سپهدار ایرانی
خراسان = از شهرهای ایران
خراد = سپهدار دربار هرمزد
خزروان خسرو = سالار ایرانی
خره اردشیر = شهرستانی در روم
خسرو = نام آسیابانی که یزدگرد را کشت
خسرو پرویز = چهل و سومین شاه ایران . پسر هرمزد . مدت پادشاهیش سی و هشت سال بود .
د
دارا = سردار ایرانی
دارابگرد = نام شهری در ایران
داراپناه = سردار سپاه بهرام چوبینه
دارمان = سپهدار ارمینیه از لشگر خسرو پرویز
دشت دوک = دشتی در ایران
دمور = از سرداران تورانی
دموی = از سرداران تورانی
دنبر = از شهرهای هند
دیو سفید = رئیس دیوها
ر
رام برزین = از بزرگان دربار خسرو پرویز
رام برزین = نگهبان مرز مدائن
رای = لقب پادشاه هند
رستم دستان = پسر زال زر
رستم = فرمانده سپاه یزدگرد
رودبار = از شهرهای ایران
رودکی = شاعر پارسی گوی
روم = کشور همسایه ایران
روئین = از سرداران توران . پسر پیران
رهام = از سرداران ایران . پسر گودرز
ری = از شهرهای ایران
ز
زادشم = پسر جمشید
زادفرخ = رئیس آخور اسبان هرمزد شاه
زاروی = نام موبدی که خسرو را از کشتن ماهوی بازداشت.
زال زر = پسر سام یل
زردهشت = موبد موبدان
زروان = حاجب نوشیروان
زنگوی = از سران سپاه خسرو پرویز
زنگوی = از سران سپاه قیصر       زنگه شاوران = از سرداران ایران
زواره = برادر رستم
زیب خسرو = شهری که خسرو در روم ساخت .
س
ساری = از شهرهای ایران
سام یل = پسر نریمان
سپنسار = از سران لشگر خسرو پرویز
سرکش = رامشگر دربار خسرو پرویز
سرند = پسر شاه کابل
سعد وقاص = فرمانده سپاه تازیان
سقلاب = از شهرهای توران
سقیلا = دژی در روم
سمرقند = از شهرهای ایران
سمن ناز = دختر کورنگ شاه
سوسن رامشگر = رامشگر دربار افراسیاب
سهراب = پسر رستم و تهمینه
سیاوش = پسر کیکاووس
ساوه شاه = حاکم هری
سغد = از شهرهای ایران
سنباز = پهلوان ایرانی زمان خسرو پرویز
سند = رودی در هند
سورسان = شهری که نوشیروان به یاد مهبود وزیر بنا نهاد .
سیما برزین = موبدی که به دست هرمزد کشته شد .
ش
شاپور = از سران لشگر خسرو پرویز
شاپور شیر = از بزرگان سپاه خسرو پرویز
شادان برزین = نام موبدی است.
شاه محمود = محمود غزنوی
شاهوی پیر = حکیم فرزانه . نام موبدی است .
شطرنج = نام یک بازی که از هند به ایران آمد .
شعبه = فرستاده سعد وقاص نزد رستم
شم = پسر تورگ
شنگان = از شهرهای توران
شنگل = از سران توران
شورآب = نام شهری در روم
شهران گراز = پیرمرد جهاندیده پهلوان درگاه بهرام چوبینه
شهروی = نام موبدی که ماهوی را سرزنش کرد.
شهروی گوهرفروش = مادر برزو
شهریار = پسر شیرین و خسرو پرویز
شیدسپ = پسر تور
شیدوش = از بزرگان ایران . پسر گودرز
شیده = پسر افراسیاب
شیرزاد = جارچی سپاه نوشیروان
شیرزیل = از سران سپاه خسروپرویز
شیرکپی = حیوان عظیمی که بهرام چوبینه آن را از پا درآورد.
شیروی = قباد . پسر خسرو پرویز و مریم رومی . چهل و چهارمین شاه ایران . مدت پادشاهیش هفت ماه بود .
شیروی بهرام = سپهبد لشگر نوشیروان
شیروی گرد = نام پدر شهرو و پدر بزرگ برزو
شیرین = از همسران خسروپرویز
ض
ضحاک = بیور
ط
طرخان = سردار توران
طلحند = پسر مای
طورگ = از سران سپاه قیصر
طورگ = پسر شیدسپ
طوس = از سرداران ایران . پسر نوذر
طهمورث = شاه ایران . پدر جمشید
ع
عباس = از سران سواران نیزه دار عرب
عراق = ازشهرهای ایران
علی (ع) = امام اول شیعیان
علی دیلمی = از بزرگان زمان فردوسی
عمر = دومین خلیفه از خلفای راشدین
عمر = از سران سواران نیزه دار عرب
عیسی (ع) = پیامبر مسیحیان
غ
غاتفر = سالار هیتالیان
غور = از شهرهای ایران . سرزمینی که کیخسرو به برزو داد.
ف
فغانیش = شاه هیتال
فغفور = پسر کوچک ساوه شاه
فغفور = از سرداران توران
فغفور = پادشاه چین
فرات = نام رودی در عراق کنونی
فرامرز = پسر رستم
فرائین = گراز . از بزرگان دربار خسروپرویز که بعد از بیداد او به سوی قیصر رفت و بعد از اردشیر پادشاه چهل و ششم ایران شد . مدت پادشاهیش پنجاه روز بود .
فرخ زاد = چهل و نهمین شاه ایران . مدت پادشاهیش یک ماه بود
فرخ زاد = از بزرگان ایران در زمان خسروپرویز
فرخ زاد هرمزد = از بزرگان ایران
فرخ سروش = نام فرشته نگهبان خسروپرویز
فرشیدورد = از سران توران . برادر پیران
فرطوس = سردار توران
فرغان = مهندس رومی که ایوان مدائن را به دستور خسروپرویز ساخت .
فرفوریوس = سردار بزرگ رومی
فرود = پسر شیرین و خسروپرویز
فرهاد = یکی از سران سپاه نوشیروان
فریبرز = برادر سیاوش که با فرنگیس ازدواج کرد . پسر کیکاووس
فریدون = پادشاه ششم ایران . مدت پادشاهیش پانصد سال بود.
ق
قادسی = شهری در عراق کنونی
قارن = از پهلوانان ایران
قالینیوس = نام یکی از دژهای رومی
قباد = شاه یازدهم ایران . مدت پادشاهیش صد سال بود.
قراخان = پسر افراسیاب
قراخان = سالار بلخ بامیان
قشقر = فرستاده ضحاک به نزد جمشید
قلواد = از پهلوانان ایران
قلون = ترکی که قاتل بهرام چوبینه بود . برادر مقاتوره
قم = از شهرهای ایران
قنوج = از شهرهای هند
قیس بن حارث = سالار کاروانی که در راه روم خسرو با او روبرو شد.
قیصر = پادشاه روم
قیصرنوان = شهر رومی
ک
کابل = از شهرهای ایران
کابل شاه = شاه کابل
کاموس = سردار توران
کاووس = پسر کیقباد . دوازدهمین شاه ایران . مدت پادشاهیش صدوپنجاه سال بود .
کرد = از اقوام ایرانی
کشواد = پسر قارن از پهلوانان ایران
کک کوهزاد = رئیس دژ مرباد . دزد و باجگیر بین راه هند و زابل
کلیله = کتابی که از هند توسط برزویه طبیب به ایران آورده شد.
کنداگشسپ = یکی از سران جنگی بهرام چوبینه
کوت = سردار رومی سپاه خسرو در جنگ با بهرام
کورنگ = شاه زابلستان
کیخسرو = شاه ایران پسر سیاوش و فرنگیس
کسری = انوشیروان
گ
گراز = از بزرگان سران خسرو که بعد از بیداد او به نزد قیصر رفت و بعد از اردشیر پادشاه ایران شد . چهل و ششمین شاه ایران . مدت پادشاهیش پنجاه روز بود . نام دیگرش فرائین بود.
گردوی = از سران لشگر خسروپرویز . برادر بهرام چوبینه و گردیه
گردیه = خواهر بهرام چوبینه و گردوی . همسر خسرو پرویز
گرسیوز = برادر افراسیاب
گرسیون = رئیس سپاه ماهوی
گرشاسپ = پسر ماهوی
گرگان = از شهرهای ایران
گرگساران = اقامتگاه سام     گرگین = از سرداران ایران . پسر میلاد
گروی = از سرداران توران
گستهم = دائی خسروپرویز
گستهم = از سرداران ایران . پسر نوذر
گشتاسپ = پسر لهراسپ . شاه ایران
گرشاسپ = از کارگزاران نوشیروان
گشسپ جهانجوی = از سران سپاه نوشیروان
گشسپ = پیری حکیم که نوشیروان معتقد بود او آزمند است .
گلباد شیر = از بزرگان لشگر توران
گلبوی طبری = از جنگاوران ایران
گلزاریون = از شهرهای هیتال
گلینوس = کسی که بعد از برکناری خسرو نگهبانی او را به عهده داشت.
گندیشاپور = از شهرهای ایران
گو = پسر جمهور و پادشاه هند
گودرز = از بزرگان ایران . پدر گیو . پسر کشواد
گیلان = از شهرهای ایران
گیو = از بزرگان ایران . پسر گودرز . پدر بیژن
ل
لاچین = از اقوام ایرانی
لهاک = از بزرگان توران . برادر پیران
م
ماخ = مرزبان هری . پیر جهاندیده خراسان
مامون = شاه عباسی
ماه آذر = وزیر نوشیروان . ( بهرام آذرمیان یا آذر مهان )
ماهان کوهی = نام مستعار جمشید شاه
ماهوی سوری = مرزبان مرو
مای = برادر جمهور و پادشاه هند
مای = از شهرهای هند
مدائن = نام یکی از شهرهای ایران .
مردانشه = پسر شیرین و خسروپرویز
مردوی = باغبان خسرو
مرز خزر = از شهرهای ایران
مرو = از شهرهای ایران
مریم = دختر قیصر . همسر خسروپرویز
مقاتوره = از سران دربار خاقان
منذر = سپاهی دلیر از نژاد عرب
منوچهر = هفتمین پادشاه ایران . نوه ایرج . مدت پادشاهیش صدوبیست سال بود .
منوشان = از سرداران ایران
موسیل ارمنی = از بزرگان زمان خسروپرویز
مهبد ، مهبود = وزیر نوشیروان
مهبود = از سرداران ایران
مهران = از سرداران نوشیروان
مهران پیر = نام استوار سپاه بهرام چوبینه
مهران ستاد = پیری خردمند در درگاه نوشیروان
مهران ستاد = بازرگانی که در راه روم با خسرو روبرو شد .
مهراس = از بزرگان روم
مهرنوش = نام موبدی که ماهوی را سرزنش کرد
مهروی = از سران بهرام چوبینه
مهرهرمزد = قاتل خسروپرویز
میلاد = پسر قلواد
مرباد = دژی که کک کوهزاد در آن بود.
محمد (ص) = پیامبر اسلام
ن
نرد = نوعی بازی که بوذرجمهر اختراع کرد و از ایران به هند رفت .
نریمان = پسر گرشاسپ . پدر سام
نستور = پسر شیرین و خسروپرویز
نستوه = از سران سپاه خسرو
نصرالله منشی = مترجم کلیله و دمنه
نوشزاد = نام پسر انوشیروان
نوشیروان = پسر قباد . نام دیگرش کسری . چهل و یکمین شاه ایران . مدت پادشاهیش چهل و هشت سال بود.
نشابور = از شهرهای ایران
نیاطوس = برادر قیصر . فرمانده سپاه روم
و
وریغ = نام شهرستانی در روم
ه
هرمزد = پسر نوشیروان . چهل و دومین شاه ایران . مدت پادشاهیش دوازده سال بود .
هرمزد خراد = از سران سپاه نوشیروان
هرمزد خراد = نام موبدی که ماهوی را سرزنش کرد
هرمزد شهران گراز = از بزرگان ایران
هری = از شهرهای ایران . سرزمینی که کیخسرو به برزو داد .
همدان گشسپ = از سران بهرام چوبینه
هند = نام کشور همسایه ایران
هندو = گروه مذهبی در هند
هوشنگ = پسر سیامک که چهل سال پادشاهی کرد .
هومان ویسه = از بزرگان توران . برادر پیران
هیتال = کشوری بین ایران و چین
هیربد = محافظ آتشکده
ی
یزدگرد = پنجاهمین شاه ایران . مدت پادشاهیش بیست سال بود.
یلان سینه = یکی از سران جنگی بهرام چوبینه
یلان سینه = یکی از سران جنگی خسروپرویز