پاییز و تدابیر پاییز
پاییز:پاییزدارای مزاج سردوخشک میباشد.برخی حکمامعتقدندپاییزازنظرسردی وگرمی معتدل است ولی ازنظرتری وخشکی خشک میباشدوخشکی آن ازفصل تابستان نیزبیشتراست.مزاج پاییزبامزاج سودامناسبت دارد.لذادرپاییزسوداافزایش مییابد مزاج پاییزبدلیل تطبیق بامزاج دوره کهولت برای این گروه سنی مناسب نیست.مزاج پاییزبامزاج روح انسان،حیوان ونبات منافات دارد.لذادرپاییزبرگ درختان نیزمیریزد.ازسوی دیگراین فصل موافق سن کودکی وهرمزاج گرم وتراست.به دلایل زیردراین فصل نسبت به سایرفصول، بیماریهاشیوع بیشتری دارد:1 تضادمزاج روح انسان بامزاج فصل .2 تغییرات فاحش دمای هوادرشبها و روزهای این فصل به طوریکه درنیمروزهوامعتدل ودربامداد و شامگاه هواسرداست3.زیادی میوه هاوفساداخلاط باخوردن زیادمیوه دراین فصل.نکته:اصولاًدرطب سنتی ازخوردن میوه درحدزیادنهی شده است.بیماریهایی که شیوع بیشتری دراین فصل دارندعبارتنداز:عرق النسا،افسردگی ، اقدام به خودکشی،بیماریهای پوستی،نظیراگزما،بروزسرطان،سکته مغزی،دردطحال
تدابیر مهم در فصل پاییز:
خودداری از مصرف غذاهای بسیار گرم: مزاج این فصل، همانطور که ذکر شد، خشک است و از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود، باید پرهیز کرد. از جمله این موارد میتوان به غذاهای بسیار گرم، گوشتهای مانده، گوشت شکار و ادویهجات با گرمی زیاد اشاره کرد.
پرهیز از زیادهروی در نزدیکی: افراط در نزدیکی جنسی، هر چند که در هر زمانی برای جسم و روح مضر است، ولی در فصل پاییز ضرر بیشتری دارد، زیرا مقاربت جنسی از خشکی افزاهای بسیار قوی است.
پرهیز از نوشیدن آب سرد: آب سرد موجب ضعف حلق و تارهای صوتی میشود و با توجه به شیوع زیاد بیماریهای تنفسی فوقانی در این فصل، بهتر است از نوشیدن آن پرهیز شود.
پرهیز از قرار دادن سر در معرض مستقیم هوا: در فصل پائیز سر خود را بپوشانید زیرا سر بدون پوشش به ویژه در اوایل صبح که هوا سرد است، موجب بسته شدن منافذ پوستی میشود. بسته شدن این منافذ، سبب میشود که بخارات دفع نشود و تجمع آنها در سر باعث بروز برخی بیماریها، از جمله نوعی زکام و سرفه میشود.
دوری از مکان سرد: اجتناب از خوابیدن در مکان سرد و حمام با آب سرد، به دلیل بسته شدن منافذ پوستی و عوارض ناشی از آن که باید از این کار پرهیز کرد.
خودداری از استفراغ: در این فصل از انجام هر عملی مثل قی، که موجب تحریک خلطها میشود، باید پرهیز نمود. قی در این فصل زمینه را برای بیماریهای تبدار فراهم میکند.
تعادل در مصرف میوهها: زیادهروی در مصرف میوههای فصل مضر است و باید از این کار خودداری شود. از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
پرهیز از اعراض نفسانی: اعراض نفسانی، به ویژه غم و اندوه، در هر فصلی ضرر است، ولی در فصل پاییز به ویژه برای افرادی که زمینه بیماریهای سوداوی دارند، ضرر بیشتری دارد و باید تا حد امکان از این موارد پرهیز نمود و به اموری مشغول شد که موجب سرور و شادی شود.
رطوبت بدن: به دلیل خشکی فصل و تأثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن میشود، کمک گرفت. یکی از این عوامل، حمام کردن است که برای رطوبت بخشی مناسب، بهتر است یک روز در میان، استحمام با آب نیمگرم انجام گیرد؛ زیرا آب بسیار گرم باعث تحلیل رطوبت و افزایش خشکی بدن میشود. همچنین میتوان برای رطوبت بیشتر از وان آب نیمگرم به مدت نیم ساعت استفاده کرد. چرب کردن بدن با روغن بنفشه و بادام نیز از مواردیست که به افزایش رطوبت بدن و کاهش خشکی آن کمک موثری میکند.
استفاده از عطر: در این فصل بهتر است برای تقویت روح از عطرها و بوهای خوش و ملایم استفاده کرد.