ریشه اصطلاح هفت خط

جامهای شراب در قدیم دارای هفت خط بودند
و هرکس بنا بر ظرفیتش تا یک خط خاص میتوانست شراب بنوشد.
این خطها عبارت بودند از؛
1- خط مزور، کمترین میزان شراب در جام
2- خط فرودینه
3- خط اشک
4- خط ازرق، این خط کاملاً در وسط پیمانه بوده و خط اعتدال در شراب‌خواری محسوب می‌گردید
5- خط بصره
6- خط بغداد
7- خط جور که لب پیمانه بوده و جام
بیش از آن جا نداشته؛
به عبارت دیگر جام لبریز از شراب می‌بوده است.

بودند افرادى که تا هفت خط شراب را می‌نوشیدند
بدون آنکه حالت مستانه درآنها ظاهر شود
که در پی آن دست به حرکاتی بزنند
که موجب هتک حرمتِ حضور پادشاه در مجلس بشود.
این قبیل افراد را "هفت خط" می‌نامیده‌اند،
یعنی که آنها افرادی صاحب ظرفیت و زرنگ بوده
و به کلیه رموز و فنون شراب‌خواری تسلط کامل داشته‌اند. این اصطلاح به مرور زمان جنبه عام
و مَجازی پیدا کرده و در فرهنگ عامه به افراد
باهوش و زیرک و مرد رند
"هفت خط" اطلاق گردیده است.